Η ΠΟΛΥΦΑΡΜΑΚΙΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ
ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ¨ΤΣΕΠΗ» ΜΑΣ
==============
Χάρης Τσιώνης
Γαστρεντερολόγος
Για όποιον βιώνει χρόνια τα προβλήματα στον χώρο της υγείας, ο θόρυβος που προκλήθηκε με την εφαρμογή της περιβόητης «λίστας φαρμάκων» για εξυγίανση του χώρου, εκσυγχρονισμού και περιορισμού της σπατάλης δεν μπορεί να δικαιολογηθεί, παρά μόνο με την λογική του λαϊκισμού, της παραπλάνησης αλλά και της αδυναμίας να αντιμετωπιστεί ένα σοβαρό σίγουρα αλλά με πολλά «πλοκάμια» πρόβλημα.
Βασική προϋπόθεση για την αντιμετωπίσει των προβλημάτων είναι από ανέκαθεν η γνώση τους. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι λοιπόν να συμβάλει ώστε να φωτιστεί από φανερές αλλά και σκοτεινές πλευρές το πρόβλημα υπερκατανάλωσης φαρμάκων (αλόγιστη μη αναγκαία χρήση) που είναι αναγκασμένη να αντιμετωπίσει αυτή ή όποια άλλη κυβέρνηση θελήσει να ασχοληθεί με την αναδιάρθρωση του Ε.Σ.Υ., την ενοποίηση των ταμείων κ.ά..
Η «λίστα» ταλαιπώρησε ασθενείς, γιατρούς και φαρμακοποιούς, έθρεψε την γραφειοκρατία, έβαλε πιο βαθιά το χέρι στην ήδη άδεια τσέπη του ασφαλισμένου-ασθενή.
Μια μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας ή της ασφάλισης είναι καταδικασμένη να αποτύχει αν δεν λάβει υπ’όψη της τους παράγοντες εκείνους που μπορούν να προκαλέσουν περιττές δαπάνες άρα οικονομική θηλιά στο λαιμό οποιασδήποτε σοβαρής προσπάθειας επιχειρηθεί.
Το πρόβλημα της πολυφαρμακίας έχει μία νόμιμη και μία παράνομη, στην κυριολεξία, διάσταση. Η νόμιμη προέρχεται από την ανικανότητα ή την απουσία βούλησης του κράτους να ρυθμίσει σωστά την παραγωγή, εμπορία και διακίνηση του φαρμάκου ενώ η παράνομη προέρχεται όχι μόνο από το κράτος αλλά και άλλους (Φαρμακευτικές εταιρίες, Γιατρούς, Φαρμακοποιούς).
Ας τα πάρουμε λοιπόν με την σειρά.
1 – Ευθύνονται οι ΠΟΛΙΤΕΣ καταναλωτές (ασθενείς και μη) γιατί με το παραμικρό τρέχουν στο φαρμακείο και προμηθεύονται μόνοι τους φάρμακα ή πηγαίνουν στον γιατρό και ζητούν επίμονα συνταγή (η λογική -όσο πιο πολλά φάρμακα χορηγεί ο γιατρός τόσο καλύτερος- είναι πολύ διαδεδομένη) ή χειρότερα καταναλώνουν φάρμακα που δανείζονται από γνωστούς ή συγγενείς. Ακραίο παράδειγμα ηλικιωμένη κυρία που συγκέντρωσε(μέσω βιβλιαρίου ΟΓΑ) 85 κουτιά !! γνωστού αγχολυτικού που έπαιρνε για να έχει σε περίπτωση που υπάρξει έλλειψη ή γίνει πόλεμος !!.
2 – Ευθύνονται ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ γιατί:
α) Ενδίδουν στην επιθυμία του «πελάτη» να πάρει φάρμακα χωρίς συνταγή γιατρού, κάτω από την πίεση του άμεσου κέρδους αλλά και της λογικής «να μην χάσουμε τον πελάτη» που επιβάλλει ο ανταγωνισμός λόγω της πληθώρας των φαρμακείων.
β) Γίνονται συνεργοί οι ίδιοι, σε κάποιες περιπτώσεις, στο κύκλωμα διακίνησης «φασόν» φαρμάκων που παράγονται μεν νόμιμα και νόμιμα βρίσκονται στα ράφια των φαρμακείων που όμως για να πουληθούν (επειδή δεν τα γνωρίζει ούτε η μάννα τους !!! ) δίνουν ποσοστά σε φαρμακοποιούς και γιατρούς.
3 – Ευθύνονται οι ΓΙΑΤΡΟΙ:
α) όταν για καθαρά οικονομικούς λόγους «γράφουν φασόν» φάρμακα και παίρνουν χρήματα από φαρμακευτικές εταιρείες με βάσει τον αριθμό των κουτιών που συνταγογράφησαν (το είδος αυτό ευδοκιμεί στα ανά την χώρα αγροτικά ιατρεία, υποκαταστήματα ΙΚΑ , λιγότερο στα Νοσοκομεία και ακόμη λιγότερο σε ιδιωτικά ιατρεία).
β) – όταν λόγω αυξημένου αριθμού περιστατικών και συνθηκών εργασίας κατά την εφημερία (κόπωση, όχι ηρεμία, ακατάλληλοι χώροι κλπ), ο γιατρός δεν είναι σε θέση να έχει στην διάθεσή του καλό ιστορικό, καλή κλινική εξέταση και εργαστηριακή υποστήριξη με συνέπεια να ρέπει σε αυξημένη συνταγογράφηση για να νιώσει ασφαλής (ότι δεν του ξέφυγε κάτι!) όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλες της περιπτώσεις που ο γιατρός δεν έχει επαρκή κατάρτιση ή εμπειρία.
Στις περιπτώσεις αυτές η πολυφαρμακία αφορά κυρίως αντιβιοτικά, αντιελκωτικά και αντιφλεγμονώδη.
4 – Ευθύνεται το ΚΡΑΤΟΣ (Υπ. Υγείας, Υπ. Εμπορίου, ΕΟΦ )κλπ:
γιατί ποτέ δεν ασχολήθηκε ουσιαστικά με το πρόβλημα τιμωρώντας τους επίορκους γιατρούς και φαρμακοποιούς και βέβαια παρεμβαίνοντας ουσιαστικά στην παραγωγή και διακίνηση του φαρμάκου (χρειάζεται συστηματικός έλεγχος, αυξημένα κριτήρια, πραγματικό Εθνικό Συνταγολόγιο, κλπ) ενώ τέλος η δια βίου εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση υγειονομικών και πολιτών μπορεί να ενισχύσει την προσπάθεια αυτή.
Όλοι έχουμε λοιπόν ευθύνη, Κράτος, γιατροί, φαρμακοποιοί και πολίτες και πρέπει να καταλάβουμε ότι οι συνέπειες της πολυφαρμακίας είναι πολύπλευρες.
- Ακυρώνονται, από την αλόγιστη χρήση τους, τα αντιβιοτικά καθώς αναπτύσσονται ανθεκτικά, σε αυτά, μικρόβια.
- Προκαλούνται συχνά προβλήματα στην υγεία του πολίτη που καταναλώνει φάρμακα, χωρίς να τα χρειάζεται, λόγω των παρενεργειών που αυτά έχουν (μπορεί δηλ. να υπάρξει κόστος χωρίς να έχουμε κανένα όφελος).
- Τέλος έχει σημαντικές συνέπειες στα οικονομικά των ταμείων μας που βουλιάζουν κάτω από το βάρος πραγματικών ή ψεύτικων αναγκών αλλά και στην τσέπη του ίδιου του πολίτη που καλείται να επιβαρυνθεί με ένα μέρος ή το σύνολο του κόστους των περιττών φαρμάκων.
Σέρρες 1/9/2004
