Τι είναι οι κιρσοί του οισοφάγου και πως δημιουργούνται;
Ο όρος «κιρσοί» χρησιμοποιείται από το γενικό πληθυσμό για να δηλώσει τις διατεταμένες φλέβες των κάτω άκρων. Πέρα όμως από τα κάτω άκρα, μπορεί να εμφανισθούν και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως στις επιφανειακές φλέβες του οισοφάγου και του στομάχου, οπότε τότε αναφερόμαστε στους «κιρσούς οισοφάγου» και «κιρσούς στομάχου» αντίστοιχα.
Οι κιρσοί του οισοφάγου και στομάχου δημιουργούνται, όταν η πίεση στην πυλαία φλέβα είναι αυξημένη, όταν δηλαδή υπάρχει «πυλαία υπέρταση». Η πυλαία υπέρταση είναι επιπλοκή που μπορεί να εμφανιστεί σε ασθενείς με κίρρωση ήπατος αλλά και άλλα λιγότερο συχνά νοσήματα, όπως η θρόμβωση της πυλαίας φλέβας, το σύνδρομο Budd-Chiari, η εξωγενής πίεση της πυλαίας φλέβας από όγκους κ.α.. Λόγω της αυξημένης πίεσης στην πυλαία κυκλοφορία, οι επιφανειακές φλέβες κατά μήκος του οισοφάγου, και σε κάποιες περιπτώσεις του στομάχου, διογκώνονται και διατείνονται.
Γιατί είναι σημαντική η αντιμετώπιση των κιρσών οισοφάγου και πως διενεργείται αυτή;
Ενώ οι κιρσοί των κάτω άκρων δημιουργούν στην πλειοψηφία των ασθενών προβλήματα ήσσονος σημασίας, δεν ισχύει το ίδιο και για τους κιρσούς οισοφάγου (και στομάχου). Η διάτασή τους μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη αυτών και σε εξαιρετικά απειλητική για την ζωή αιμορραγία, η οποία απαιτεί άμεση αντιμετώπιση σε νοσοκομειακό περιβάλλον, με δυνατότητα ενδοσκοπικής παρέμβασης και υποστήριξης της ζωής του ασθενούς. Επομένως, είναι σημαντική η ανίχνευσή τους και η αντιμετώπισή τους, πριν αποτελέσουν κίνδυνο για την υγεία και τη ζωή του ασθενούς. Γι’ αυτό το σκοπό, οι ασθενείς με καταστάσεις που προδιαθέτουν στην εμφάνιση κιρσών, υποβάλλονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε γαστροσκόπηση.
Σε περίπτωση ανίχνευσης κιρσών οισοφάγου και στομάχου κατά την γαστροσκόπηση, ο γαστρεντερολόγος θα αποφασίσει, ανάλογα με το μέγεθος αυτών και το ιστορικό του ασθενούς την ενδεδειγμένη θεραπεία, η οποία μπορεί να είναι φαρμακευτική ή ενδοσκοπική. Σε περίπτωση φαρμακευτικής αγωγής, χορηγούνται στον ασθενή σκευάσματα που μειώνουν την πίεση στο δίκτυο της πυλαίας φλέβας.
Στην περίπτωση που υπάρχει ένδειξη ενδοσκοπικής παρέμβασης, διενεργείται απολίνωση, δηλαδή περίδεση των κιρσών με ελαστικούς δακτυλίους (Band Ligation), έτσι ώστε να διακοπεί η αιμάτωσή τους. Η απολίνωση των κιρσών οισοφάγου πραγματοποιείται σε επαναλαμβανόμενες συνεδρίες, μέχρι την πλήρη εξάλειψή τους. Σε περίπτωση κιρσών στομάχου διενεργείται έγχυση κάποιας σκληρυντικής ουσίας (σκληροθεραπεία), η οποία οδηγεί σε τοπική απόφραξη των κιρσών.
